قوانین جدید شهرداری در رابطه با طراحی نمای ساختمان

تخفیف ۵ درصدی در عوارض ساخت‌ و ساز به شرط استفاده از نمای کامل «آجر»؛ اعمال جریمه برای نماهای کامپوزیت

شرط صدور پایان‌کار، استتار تجهیزاتی همچون آنتن، کولر، لوله بخاری و سیم و کابل در نمای ساختمان است

 نمای ساختمان‌های شهر تهران از ابتدای سال آینده مشمول اعمال قانونی که هم‌اکنون در شهرداری و شورای‌‌ شهر در دست تدوین است، خواهد شد

شهرداری‌ تهران برای تکمیل طرح در دست تصویب شورای‌شهر، لایحه‌ای نیز برای الگوی نماسازی ساختمان‌ها تهیه کرده که براساس آن، تنوع رنگ در نما محدود خواهد شد؛ طوری که در ساختمان‌هایی که از سال آینده ساخته می‌شوند، فقط استفاده از یک رنگ خاص در نمای آنها مجاز است و برای نماهای ترکیبی نیز حداکثر از سه‌رنگ می‌توان استفاده کرد.همچنین، در لایحه اصلاح نماسازی ساختمان‌های پایتخت، بر مواردی همچون «حذف عناصر زاید از نمای ساختمانی و همچنین اعمال محدودیت در کاربرد رنگ‌ها در نما» تاکید شده است.

براساس آنچه در طرح شورا آمده است، به محض تصویب این طرح در میان اعضا، شهرداری تهران مکلف می‌شود کلیات ضوابط نما را ظرف مدت دو ماه ابلاغ  می شود ضوابط مربوط به کلیات نماسازی ساختمان‌های پایتخت با همکاری تیم کارشناسی، در شهرداری تهران آماده شده و هم اکنون در مسیر فراهم کردن مقدمات تقدیم لایحه نماسازی به شورای شهر است.

ضوابط مربوط به اصلاح نماسازی ساختمان‌ها :

دو روز پیش ضوابط مربوط به اصلاح نماسازی ساختمان‌ها در پایتخت که از سوی تیم کارشناسی مربوط تهیه و تدوین شده بود با حضور مسوولان امر در شهرداری تهران، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و با توافق مجموعه معماری و شهرسازی شهرداری تهران هم اکنون در حال آماده شدن برای ارسال به شورای شهر در قالب لایحه اصلاح نماسازی ساختمان‌ها قرار دارد.

لایحه اصلاح نماسازی ساختمان‌ها پس از طی مقدمات مورد نیاز تا پایان سال به منظور بررسی و تصویب به شورای شهر تهران ارسال می‌شود.

عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی تهران و از اعضای تیم کارشناسی تهیه و تدوین ضوابط مربوط به اصلاح نمای ساختمان‌ها با انتقاد از بی‌نظمی‌های گسترده در منظر شهری تهران در نتیجه عدم اعمال ضوابط مشخص در این زمینه، تهیه ضوابط و الگوی کاربردی برای اصلاح نماسازی ساختمان‌های تهران موضوعی بسیار مهم است که تاکنون از چشم سه قطب موثر در ساخت و سازهای پایتخت پنهان  شده است .

مدیریت شهری تهران و مهندس ناظر سه قطب مهم در ساخت و ساز

مالکان ، مجموعه مدیریت شهری تهران و مهندس ناظر سه قطب مهم ساخت و ساز هستند که هیچ کدام توجه خاصی به نماسازی ساختمان نداشته اند و همین امر باعث شده است که با گسترش ساخت و سازها ظرف یک دهه اخیر بی‌نظمی‌ها در منظر و سیمای شهری با سرعت هر چه تمام‌تر گسترش یابد.

مالکان، اغلب، هزینه‌های مربوط به نماسازی را هزینه اضافه می‌دانند، مهندسان تنها به طراحی پلان اکتفا می‌کنند و شهرداری هم در زمان صدور پروانه تنها به بررسی پلان‌ها توجه می‌کند و هر نمایی که مالک ارائه کند، آن را تایید می‌کند.

در بسیاری از نقشه‌های ساختمانی که از سال‌های قبل تاکنون مجوز ساخت گرفته‌اند دیده می‌شود که «نقشه نما» هیچ ارتباطی به پلان ندارد.

با این وجود از حدود دو سال قبل شهرداری تهران با تشکیل کمیته تخصصی با عنوان کمیته تخصصی ساماندهی نماهای شهر تهران، برای برخی مناطق شهر تهران به عنوان مناطق پایلوت طرح اصلاح نماها را آغاز کرد، به این صورت که قبل از صدور مجوز ساخت، بررسی اولیه از سوی کمیته تخصصی نام برده شده روی نماها صورت گرفته و در صورت تایید این نما در کمیته تخصصی، مالک اجازه ساخت پیدا می‌کرد.

حذف نماد، شیشه و آلومینیوم

جهانبخش با بیان اینکه کلیات مربوط به لایحه اصلاح نماهای ساختمان در تهران از حدود دو هفته پیش توسط تیم کارشناسی تهیه و تکمیل شده است، گفت: با تایید نهایی مسوولان شهری تهران در معاونت شهرسازی و معماری، این لایحه برای تصویب نهایی به شورای شهر تهران ارجاع می‌شود.

لایحه نماسازی ساختمان‌های پایتخت با تکیه بر دو اصل کلی تدوین شده است. اصول منتج از حقوق اسلامی شهروندی همچون همسایگی و… همچنین اصول اساسی معماری مربوط به زیبایی‌ها، نمادها و… دو اصل پایه در لایحه نماسازی را به خود اختصاص می‌دهد.

وی با تاکید براینکه براساس ضوابط جدید نماسازی، کلیه عناصر زاید در نما همچون کانل کشی کولرها، مجسمه ها، نمادهایی که با الهام از طرح‌های فراماسونری و شیطان پرستی و… در نما مورد استفاده قرار گرفته است، حذف می‌شود، خاطرنشان کرد: براساس آنچه در لایحه پیش‌بینی شده است نماهای تمام شیشه و تمام آلومینیوم حذف می‌شود و ساختمان‌ها تنها مجاز به استفاده حداکثر ۴۰ درصدی از این دو متریال در نما هستند.

استفاده از یک رنگ خاص

جهانبخش با اشاره به اینکه در لایحه اصلاح نمای ساختمان‌های پایتخت، در مورد رنگ ساختمان‌ها هم محدودیت‌هایی اعمال شده است به «دنیای اقتصاد» گفت: براساس ضوابط جدید نماسازی در صورت تصویب در شورای شهر تهران، سازنده تنها مجاز به استفاده از حداکثر سه‌رنگ با محدودیت یک رنگ غالب در نمای ساختمان می‌شود.

وی تاکید کرد: نمای ساختمان‌ها در تهران باید به سمتی رود که تقریب شکل یکسان داشته باشد هر چند هنوز در مورد رنگ غالب پایتخت تصمیم‌گیری مشخصی انجام نشده است.

متاسفانه در تهیه و تدوین این ضوابط حلقه مفقوده ای به نام سازمان نظام مهندسی وجود دارد که کوچک‌ترین دخالتی در همکاری مشترک به منظور اصلاح نمای ساختمان‌های پایتخت ندارد

درخواست ما از مجموعه مدیریت شهری تهران توجه به جایگاه این سازمان و تاثیر مهندسان در ایجاد هماهنگی در نمای ساختمان‌ها می باشد

نظام مهندسی از این منظر که مجری نماسازی در پایتخت است حتما باید به جریان موجود برای اصلاح نماها وارد شود چرا که هم اکنون مهندسان ناظر هر کدام نگاه موردی به ساختمان‌های در دست احداثی دارند که خود طراحی می‌کنند بدون اینکه ضوابط مشخصی در دست داشته باشند یا به نمای ساختمان‌های مجاور اهمیتی دهند.

طرح اصلاح نما سازی ساختمان‌ها

با توجه به درهم ریختگی و نامناسب بودن بسیاری از نماهای ساختمان‌ها و دخالت‌هایی که بعد از اتمام ساختمان در نماها صورت می‌پذیرد، ناهنجاری‌های زیادی را به وجود می‌آورند که مورد انتقاد همگان است. بر این اساس ساماندهی نمای ساختمان‌ها نیز ضروری است و بایستی به صورتی گسترده و همه جانبه تهیه و ارائه شود، ولی بعضی موارد آن کاملا واضح و ادامه آن اصولا باعث گسترش ناهنجاری‌های بیشتر است. بر این اساس چند نمونه ضروری از این ساماندهی برای آغاز این اصلاحات در این طرح ارائه شده است.

ماده یکم (۱):

به منظور حفظ هویت معماری، تاریخی، فرهنگی و هماهنگی با اقلیم و شرایط جغرافیایی و آب و هوایی منطقه، در بهره‌ گیری بهینه از عوامل سرما، گرما، نور و حرارت به ویژه در نمای ظاهری ساختمان‌ها، مالکین ساختمان‌ها موظفند از مصالح هماهنگ و بوم‌آور استفاده نمایند و شهرداری تهران موظف است با بررسی نقشه‌های نما قبل از صدور پروانه جزئیات نما را مورد تایید قرار دهد.

ماده دوم (۲):

ضمن تاکید بر مصوبه دور دوم شورای اسلامی شهر تهران در سال ۱۳۸۵ تحت عنوان «بهینه‌سازی مصرف سوخت در اماکن و استفاده از مصالح مناسب در نمای ساختمان‌ها» ابلاغی به شماره ۲۲۲۰۳/۸۰۲/۱۶۰ و در جهت تشویق و ترغیب استفاده از مصالح بومی در ساخت ابنیه در صورت استفاده از آجر به صورت کامل در نما، به میزان ۵ درصد از عوارض ساختمانی مشمول بخشودگی می‌شود. همچنین در صورتی که در بخشی از نما از این مصالح استفاده شود به میزان درصد استفاده شده نسبت به کل نما معادل ۵ درصد مشمول بخشودگی در عوارض خواهد بود.

ماده سوم(۳):

هر گونه استفاده از مصالح ‌نماسازی (کامپوزیت) در کاربری‌های مسکونی ممنوع است.

تبصره: از مبدا اول فروردین ماه سال ۱۳۹۲ در صورت استفاده از مصالح نماسازی (کامپوزیت) در سایر کاربری‌ها (غیرمسکونی) و به ازای هر متر مربع یکصدهزار ریال عوارض وضع می‌شود که مبلغ این عوارض سالانه مطابق نرخ تورم که همان سال اعلام می‌شود تعدیل می‌شود.

ماده چهارم(۴):

استفاده از نمادها و نقش‌های مغایر با فرهنگ اسلامی و ملی به نحوی که موجب بروز شائبه و اشاعه نمادهای صهیونیستی، فراماسونری و مسلک‌های ضددینی و هتک حرمت شود در نمای ساختمان‌ها ممنوع است.

شهرداری تهران موظف است از صدور هرگونه پروانه ساخت یا پایان کار برای این قبیل اماکن جلوگیری به عمل آورد.

ماده پنجم (۵):

به منظور سامان‌ بخشی نمای ساختمان‌ها هرگونه نصب تجهیزات در نما و منظر ساختمان‌ها می‌بایست به گونه‌ای در نقشه‌های معماری پیش‌بینی گردند که اختلالی از جهت جلوه‌های بصری و زیبایی نمای ساختمان‌ها ایجاد ننماید و در این خصوص موارد ذیل می‌بایست رعایت شوند.

الف: همه دستگاه‌های سرمایشی و گرمایشی ودیگر تجهیزات مربوط تا جای ممکن در بام ساختمان‌ها نصب شده و با پیش‌بینی کانال‌ها و لوله‌های مربوط در داخل ساختمان به واحدهای ساختمانی مرتبط شوند. به گونه‌ای که در دید و منظر عمومی قرارنگیرند.

ب: در مواردی که دستگاه‌ها و تجهیزات سرمایشی و گرمایشی را نتوان در بام‌ها تعبیه نمود، مقتضی است که طراحی و نصب به شیوه‌ای دربالکن‌ها انجام شود که شبکه و حفاظ لازم درجهت استتار تجهیزات مورد استفاده پیش‌بینی گردد.