طراحی نما و شناخت متریال مناسب برای نمای ساختمان

از زمانی که زیبایی نمای ساختمان ، عایق های حرارتی و صوتی و ایمنی  ساختمان ها مورد توجه قرار گرفت محل محل زندگی افراد  و همچنین صرفه جویی در مصرف انرژی برای ساختمان ها مد نظرگرفته می شود ، ایجاد نماهای با مصالح و شیوه های اجرایی متفاوت و همچنین متفاوت در دستور کارافرادی که در روند ساخت ساختمان ها فعایت دارند در نظر گرفته شده است .

انواع نماهایی که امروزه باتوجه به هدف ساخت نما ( مسکونی، تجاری، اداری، تفریحی و ….) و شرایط اقلیمی و اقتصادی بیشترین کاربرد را دارند عبارتند از: نمای سنگ (مصنوعی و طبیعی)،شیشه ای، کامپوزیتی، بایرامیکس و نمای آجری که در ادامه و سایر بخش ها به معرفی این متریال ها می پردازیم :

معماران ایرانی از دیرباز دارای سابقه طولانی و دیرینه در امر نما سازی هستند و در طول تاریخ از گچبری و آهک بری برای ساخت نما ها کمک می گرفتند . امروزه نیز از مصالح مختلفی از جمله نمای شیشه ای ، نمای کامپوزیت آلومینیوم ، آجری ، چوبی ، بتنی و … در نما سازی ها استفاده می شود .

از زمانی که زیبایی ظاهری، آرامش، آسایش، ایمنی و صد البته صرفه جویی در مصرف انرژی برای ساختمانها در محل زیست بشر بیشتر مورد توجه واقع شده است ،  ایجاد نماهایی با مصالح و شیوه های اجرایی گوناگون و متنوع هم در دستور معماران و مالکان قرار گرفت .

ابتدایی‌ترین و حتی از لحاظ قدمت اولین نقشی که نما در ساختمان ها ایفا می کند ازعوامل جوی و اقلیمی می باشد.  همچنین عدم وجود منفذ در ساختمان اگر چه در برابر باد، باران، گرما و سرما از ساختمان محافظت می کند ، ولی ساختمان را از نور و تهویه لازم محروم می‌کند. با افزایش احساس نیاز انسان به استفاده از طبیعت و ایجاد روزنه در دیواره ساختمان و در نتیجه نیاز به پوسته دیگری به نام نما جهت و حداکثرحفاظت، به وجود می آید .

ایرانیان دارای سابقه طولانی و دیرینه در امر نما سازی برای ساختمانها هستند. و در طول تاریخ از گچبری و آهک بری برای نما سازی استفاده شده است .نتیجه معماری هنرمندانه معماران ایرانی و در عین حال فنی و اصولی معماران و سازندگان ایرانی در بناهای تاریخی مثل مساجد جامع در شهر ها  بسیاری از شهرها از جمله شیراز، تبریز، اصفهان و بسیاری از عمارت ها، بقعه ها و مقبره ها و بسیاری دیگر از بناهای قدیمی و تاریخی درنقاط مختلف دیده می شود .

نمای ساختمان در تعریف و شکل دهی شهر نقش بسیار مهمی  دارد ، بنابراین در نمای ساختمانها باید به مساله هماهنگی نمای شهری توجه بسیاری  خواهد داشت ، زیرا اگر نمای هر ساختمان را بدون ‎توجه به بافت شهر و بدون در نظر گرفتن ساختمانهای همجوار طراحی کنیم، ناهمگونی غیر قابل جبرانی را در سطح شهر رواج می دهیم و با این امر ، هویتی و تضاد شهری ناخواسته افزایش یافته است .در نظر داشتن نما برای ساختمانها از عناصر مهم و تاثیر گذار در معماری و ساخت ساختمان ها می باشد ، و چه عواملی در نوع و شیوه اجرایی این قبیل نماها موثرند، لازم و ضروری  می گردد.

نکته قابل توجه ای که برای طراحی نما باید مورد توجه قرار بگیرد . اینکه هر نوع نمایی که با هر نوع مصالح ساختمانی و با هر هزینهای که در نظرگرفته می شود ، باید به طور کاملاً صحیح و اصولی نگهداری  شود و در صورت آسیب زدن به  نمای ساختمان ، برای اجتناب از صدمات جدی تر و در نهایت تخریب کلی نما و ساختمان و نیز به منظور حفظ و احیای جلوه ساختمان، قسنت هایی که آسیب دیده اند باید تعمیر شود

 

 نمای ساختمان باید نسبت به گرما و سرما عایق باشد : مصالح مختلف ساختمانی ضریب انتقال حرارت و ظرفیت گرمایی ویژه متفاوتی دارند  پس در نتیجه عملکرد حرارتی متفاوتینسبت به یکدیگر دارند .طراحی و انتخاب متریال وختلف برای نمای ساختمان ، نمایی است که زیبایی و بهره‌ وری انرژی را در کنار یکدیگر داشته باشند .

داشتن نمایی که عملکرد حرارتی برای ساختمان دارد  مستقیماً مصرف انرژی را تحت تأثیر قرار خواهد داد و در نمای ساختمان، استفاده ازمتریالی که ضریب انتقال حرارتی کمتری دارندباید توجه ویژه ای داشته باشیم . عایق بودن  متریال انتخابی نسبت به صوت: نمای ساختمان می‌تواند به عنوان یک عایق صوتی ایده‌ال و مناسب عمل کند. توجه به این موردبه ویژه برای ساختمان‌هایی که در شهرهای بزرگو فضاهای تجاری یا صنعتی ساخته می شوند و در معرض  و یا در کنار مسیر گذراصلی واقع شده‌اندبسیار پر اهمیت می باشد

 

 

   مقاوم بودن نما و ساختمان در برابر زلزله و عوامل جوی
مقاوم بودن در برابر ضربه
مقاوم بودن در برابر یخزدگی
مقاومت در برابر آتش‌سوزی
مقاومت در برابر جداشدن و ریزش از نما
منعطف بودن نما در اجرای نما : از مصالحی  که بتوان آنها را در نماهای با اشکال هندسی متفاوت و هماهنگ مورد استفاده شود..
سبک بودن نما از مواردی است که در نماس ساختمان بسیار پر اهمیت می باشد
قابلیت اجرا در ساختمان‌های مرتفع

نمای ساختمان باید به شکلی در نظر گرفته شود که هم محفاظت محیط داخل از بیرون، ارتباط فضای بیرون را با محیط داخل ساختمان به خوبی برقرار سازد .  تابش نور به داخل و یا امکان استفاده از چشم‌انداز بیرون وجود در طراحی نما ها باید وجود داشته باشد .
نمای ساختمان به عنوان عنصری از نمای مجموعه شهریبه حساب می آید و ما در فضای شهری با تعداد زیادی ساختمان و نما های متفاوت روبرو هستیم ، در واقع هر ساختمان جزئی از فضای شهری است که نمای آن بر فضاهای عمومی زیادی دارد   زیبایی آن منوط به هماهنگی با سایر عناصر مختلف می باشد .
زیبایی جزء جدایی‌ناپذیردر هر نما به حساب می آید . زیبایی و چگونگی نما معرف هنر و کیفیت کار مهندس معمار و طراح ساختمان می باشد .
نمای هر واحد مسکونی بسته به شرایط محیطی از جمله آب و هوا، باد و طوفان، زلزله و میزان آلاینده‌های هوا در مناطق مختلف، متفاوت خواهد شد.
متریالی که در نماهای شهرهای بزرگ و صنعتی که آلایندگی بالایی دارند، به کار می‌روند در مقایسه با مصالح کاربردی برای نمای شهرهای کوچک که هوای پاک دارند متفاوت خواهد شد . همچنین نمای ساختمان در مناطق سردسیر به لحاظ میزان مقاومت در برابر یخ‌زدگی و همچنین عایق بودن نسبت به سرما و گرما با نمای قابل کاربرد در مناطق گرمسیر متمایز است .
قیمت نهایی نما یکی ازعناصر مهم در طراحی های داخلی می باشد و در انتخاب متریال بسیار مهم و تاثیرگذار می باشد .  هرچه قیمت متریال بالاباشد ، قدرت خرید  و استفاده از این متریال هم کاهش می یابد و دایره مصرف‌کنندگان آن نما محدودتر می باشد