تاریخچه ی معماری کلاسیک و چگونگی پدید آمدن این سبک

معماری در سبک کلاسیک  نوعی  از معماری بشمار می آید که از المان های  برخواسته از معماری  زمان روم و یونان تشکیل شده است. سبک‌های  زیادی معماری از این سبک الهام گرفته‌ است  و این امرباعث شکل گیری مجدد این این سبک در معماری شده است  از جمله سبک های معماری که در این زمینه می توان نام برد سبک نئوکلاسیک می باشد  ازاواسط قرن  نوزدهم  و طرح های یونانی حدودا در قرن  ۲۰  رایج شد .

بیشتر سبک‌های معماری که پس از رنسانس در اروپا‌ متولد شده اند جزء معماری باسبک کلاسیک محسوب می شود. از نمونه های بارز به کار رفته معماری کلاسیک در ایران را می توان کاربرد این سبک در نمایی رومی در نمای سازه های  قدیمی کشور ما اشاره کرد . عناصرمعماری کلاسیک  در زمینه‌های معمارانه متفاوتی نسبت به  اصل و زادگاهش  به کار گرفته شده‌اند.

شیوه‌های کلاسیک دوریک، یونیک و کرنتین که در معماری سبک گرای قرن  پنجم  پیش از میلاد یونان معنی  پیدا کرد در معماری قرن اول گال‌ها دوباره بازسازی شد و مجددا شکل تازه ای به خود گرفت  و پس از آن مجدا دا مورد باز سازی قرار گرفت و در نما خای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.

 

تعریف کلی  معماری کلاسیک

درتصور معمارانه ایده عالی نسبت به هر دو دوره وجود دارد که اغلب با بناهای شاخص معرفی  شده اند .  پارتنون برای یونان باستان، پانتئون برای رم باستان، کلیسای سنت پیترو باستانی برای صدر مسیحیت، و تمپیه تو برای دوره رنسانس پیشرفته از ویژگی خاصی بر خوردار است . با وجود اینکه قرن ۱۹ از جنبه فرهنگ اجتماعی  در حال مدرن شدن بود. دوره ایجاد ساختمان هایی چون اپرای پاریس یا خانه ی پارلمان لندن به گونه ای هماهنگ مشابه کارهای قرن های قبل از خود شده  بود؛

از طرفی هم با سازه های ساخته شده در قرن ۱۸ متفاوت نبود .به کار بردن طرح نمای رومی در بناهای کلاسیک از مهم ترین نشانه هایی بود که در این دوره به چشم  میخورد . همان گونه که به نظر می رسید، در قرن ۱۸، تاریخ به طرف گذشته های دور عقب نشینی کرده است  و این حرکت با ساختمان خانه جیزیک آغاز شد که در سال ۱۷۲۵ میلادی در خارج لندن برپا شد.

این کار برگرفته از ویلای روتوندای پالادیو بود که تقریباً دو قرن پیش از آ بنا شده بود . معماری تاریخ برای قرن هجدهم به معنی زنده شدن این  سبک های ابتدایی تر توأم با تحولاتی بود که در جریان آن نظم کهن اروپا به دنیای مدرن قرن هجدهم و نوزدهم تبدیل شد.

تاثیر انقلاب صنعتی در معمار کلاسیک

 عده ای این حقیقت را که بزرگ ترین حادثه تاریخی- یعنی انقلاب صنعتی- در این دوره اتفاق افتاده است،  می دانند . انقلاب صنعتی در زندگی بشری آنچنان تغییری را ایجاد کرد  که آن ،  با انقلاب کشاورزی دوره نئولیتیک مقایسه می شود.  با وجود متنوع بودن تاریخ قبل از مدرن، جنبه های مادی زندگی، اساساً بدون تغییر مانده بودند.

اکثریت مردم از لحاظ سطح معیشت در رده ی کشاورزان ده نشین بودند و همان منابع محدود انرژی به کار گرفته می شد و مصالح ساده ی مشابه و و سایل حمل و نقل با کارگر و محصولاتی که به همان روش ابتدایی تولید می شوند، به کار می رفتند. انقلاب صنعتی این الگو را منسوخ کرد است  و روش قدیمی زندگی و کار کردن را با مجموعه ی شگفتی آوری از پیشرفت های تکنیکی را کنار زد است . به جای قدرت ماهیچه بشر و حیوان، ماشین بخار با سوخت ذغال، مقادیر نامحدودی از انرژی را به وجود آورد است .

ماشین به کار گرفته شد تا محصولات با تولید انبوه را جایگزین تولید فردی استادکاران سازد و از آهن، فولاد و حتی فلزات ترکیبی دیگر به جای مصالح طبیعی استفاده به عمل آورد. کارخانه ها به سرعت زیاد شدند و بار رشد آنها بر جمعیت شهرها اضافه شد. در این اقتصاد متحرک، تفاوت های اجتماعی سنتی شروع به فرسوده شدن کرد و به انتها رسیدن روش قدیمی زندگی را سرعت بخشید.

همان گونه که سبک کلاسیک موجی عظیم از باورها و الگوهای عقایدی و مذهبی مردم را در کالبد شهری و معماری به نمایش گذاشته بود، انقلاب صنعتی یک پایان سریع و ناگهانی را برای این سبک به وجود آورد.

اگر قرن هجدهم عصر خرد بود، از طرفی عصر تمایلات  متفاوت  هم به حساب می آمد . فردگرایی دوران رنسانس به گونه ای اجتناب ناپذیر نهایتاً به روشنگری فرانسه منتهی شد و تأکیدی بود بر احساسات و تصورات فردی در آن دوره . تاریخ گرایی قرن هجدهم، احیای دوباره یونان و رم از طریق افکار و اندیشه های آندره پالادیو بود. تاریخ گرایی معماری اروپا شدیداً وام دار اندیشه های پالادیو بود. معمارانی چون اینیکو جونز و کریستوفر رن، پالادین ایسم را در اروپا و بخصوص در انگلستان را انداخته بودند.

 

 

ریشه های باستانی معماری کلاسیک

سبک معماری کلاسیک بر اساس شیوه ها و طرح های باستان دردوره های یونان و رم می باشد. مهم ترین و قدیمی ترین شکل معماری با سبک کلاسیک بر اساس سه شیوه دوریک، ایونیک و کرنتین شکل گرفته شد. اگر چه هنر یونانی مدت بسیار زیادی منبع الهام هنرمندان زمین بوده است. اروپاییان تا میانه ی سده هجدهم مستقیماً درباره آن چیز زیادی نمی دانستند. سرزمین یونان در جنوب شبه جزیره بالکان واقع شده است و می توان چهار ناحیه مجزا را در این سرزمین از هم تشخیص داد. یونان شمالی به وسیله سلسله ی جبال پند به مناطق مجزا تشکیل شده است.

کلاسیسیزم را بازیابی، عقل، سلامت و سنت مترادف دانسته اند. در استفاده از آن عده ای افراط کرده اند و گروهی تفریط. کلاسیک در مصرف روزمره ما یعنی عالی ترین در نوع خود و بنابراین شایسته مطالعه و تقلید  شده است. از طرف دیگر صفت کلاسیک را بیشتر برای بهترین نویسندگان باستان به کار می گیریم . کلاسیسیزم یک شیوه نوشتن یا نقاشی کردن است که مشخصاتش زیبایی آرام، ذوق، خویشتن داری، نظم و وضوح است. کلاسیسیزم معنی ضمنی ای دارد: شکل گرایی کهنه و یکنواخت، فقدان خودانگیختگی و سردی.

کلاسیسیزم :

کلاسیسیزم همیشه به گذشته نگاه می کرد چه موقعی که نظریه پردازی می کند و چه موقعی که اثری خلق می کند. از نظر کلاسیک ها فقط ارکان روان (عقل، استعداد مختلف، احساسات اولیه، بعضی محاسن و معایب) در طول زمان بدون تغییر باقی می مانند، بقیه (طرز زندگی، عوامل خارج از وجود انسان، جو اخلاقی حساسیت نسل های مختلف، شناخت از عالم) همه با شیوه های بیانشان تکامل می یابند. شالوده کلاسیسیزم را از یک طرف نظریه ای در مورد تقلید و از طرف دیگر ایمان افراطی به عقل تشکیل می دهد.

کلاسیسیزم لزوماً از همه نظریات یا آثار باستانیان مایه نمی گیرد. اگر چه شیفتگان ادبیات نمی توانند از پیدا کردن ردی از افلاطون گرایی یا نو افلاطون گرایی در تألیفات مورد بحث خودداری کنند. دوما باید د نظر داشته باشیم ، دو نوع منبع الهام بسیار متفاوت وجود دارد:

آثار سرایندگان (نمایشنامه، داستان، شعر، خطابه و …) و آثار منتقدان (منتقدان ادبی و اخلاقی، زیبایی شناسان، قانون گذاران خوب و بد، شارحان کوچک و بزرگ و مانند آنها) کلاسیک ها به اندازه قابل تشخیص، هم از آثار خلاقانه گذشتگان تأثیر گرفته اند، هم از آثار نظری آنها یا دست کم قابل تشخیص، هم از آثار خلاقانه گذشتگان تأثیر گرفته اند، هم از آثار نظری آن ها (یا دست کم از نظریه هایی که شارحان ایتالیایی و فرانسوی ارسطو در قرن های شانزدهم و هفدهم ارایه داده  می شود.

عده ای از نظریه پردازان معتقدند که کلاسیک برگرفته ازطبیعت  پایه و اساس دیگری نداشته باشد. اما اگر از طبیعت تقلید شود،برای این تقلید هم سبک را باید در نظر داشته باشیم . یک هدف اصلی طبیعت، ایجاد حس لذت و تقلید لذت می  باشد ؛ ما می توانیم از طبیعت تقلید کنیم چون طبیعت در همه  زمینه ها یکی است .
هیچ نظریه پردازی از مکتب کلاسیسیزم هیچوقت درست توضیح نداده که تقلید از طبیعت، که یکی از روش های مهم و  اصلی  در این مکتب می باشد ، واقعاً به چه معناست . اگر در یک مورد توافق نظر وجود داشته باشد می توان به این  روش بیان کرد : هر چه خودت می دانی درست است، هر چه را فکر میکنی تعلیم می دهد و لذت می بخشد، انتخاب کن. طبیعت سری ندارد و در لایه نسبتاً کم عمق حرکت می کند.

رمانتیسم

پرداختن به  سبک رمانتیسم به یافتن یک تعریف مشخص مربوط نیست  بلکه به کشف راهی مربوط می شود که از طریق آن بتوانی از میان انبوه در هم تنیده تعاریف موجود به راحتی گذر کنیم . کلمه رمانتیک به چیزهایی آنچنان متنوع و گوناگون دلالت می کند که به تنهایی و بخ خودی خود  هیچ معنایی ندارد. توان و تأثیر این کلمه تنها تا بدان حد است که کارکرد های یک کلیشه زبانی را انجام دهد. رمانتیسم بیماری است، کلاسیسم سلامت است.
رمانتیسم تکامل لطافت و زیبایی نمای رومی را به حداکثر رسانده است.
کلاسیسم نظم و انظباتی مبنی بر ذوق سلیم دارد  کمالی مبنی بر اعتدال و تعادل . اما رمانتیسم بی نظمی و آشفتگی در تخیل است، جوش و خروش خطا و نادرستی و یک موج کور خود محوری ادبی است.
هنر کلاسیک محدود و متناهی را تصور کند، هنر رمانتیک نامحدود و لایتناهی را نیز در نظر دارد و از آن خبر می دهد.
توهم مشاهده لایتناهی در درون طبیعت به جای اینکه آن را از طبیعت منفک و جدا کنند.